ویزیت آنلاین با دکتر محمدحسین نجفی

علت تغییرات فشار خون در صبح چیست؟ از افت فشار تا افزایش آن

اندازه گیری فشار خون در طول زمان تغییر می کند. نه تنها بر اساس رژیم غذایی و سبک زندگی می توانند افزایش و کاهش داشته باشند، بلکه حتی در طول روز نیز در نوسان هستند. ریتم‌های طبیعی بدن از الگوی فشار خون بالاتر در روز پیروی می‌کنند و در هنگام شب که فعالیت کم است، فشار خون کمتری را نشان می دهند. بنابراین آیا فشار خون در صبح یا افت فشار شرایط طبیعی است؟ برای رسیدن به پاسخ این پرسش با ویکی فشار همراه باشید.

فشار خون صبحگاهی چیست؟

پرفشاری خون صبحگاهی با فشار خون بالای غیر طبیعی در چند ساعت اول بعد بیدار شدن از خواب مشخص می شود. در حالی که معمولاً افراد در ساعات صبح فشار بالاتری را تجربه می کنند، اما افراد مبتلا به فشار صبحگاهی فشار خون غیرطبیعی بالایی دارند. این مقادیر بالاتر معمولاً در عرض چند ساعت پس از بیدار شدن کاهش می یابد.

انواع فشار خون در صبح

دو نوع فشار خون صبحگاهی وجود دارد:

✅ فشار خون بالا به طور ناگهانی در صبح رخ داده و برای مدتی پس از بیدار شدن به افزایش خود ادامه می‌دهد اما به مرور کاهش می‌یابد.

✅ فشار خون بالا در طول شب که تا صبح ادامه داشته و سپس کاهش می‌یابد.

فشار بالا می تواند خطر ابتلا به اورژانس های پزشکی جدی مانند حمله قلبی و سکته را افزایش دهد. فشار خون صبحگاهی نیز ممکن است شما را در معرض خطر بیشتری قرار دهد. محققان در حال بررسی ارتباط بین فشار در صبح و این واقعیت هستند که اورژانس‌های قلبی جدی‌تر مانند حملات قلبی در ۴ تا ۶ ساعت اول پس از بیدار شدن از خواب رخ می‌دهند.

آیا فشار خون در طول روز نوسان دارد؟

طبیعی است که فشار خون در طول روز همراه با میزان فعالیت نوسان داشته باشد. اما بعید است که متوجه این تغییرات شوید، مگر اینکه این نوسانات چشمگیر باشند یا باعث بروز حوادث قلبی یا عصبی شوند.

پزشکان بر این باورند که فشار خون بدن از یک الگو پیروی می‌کند. معمولا فشار خون چند ساعت قبل از بیدار شدن بالا رفته، سپس در طول صبح و تا اواسط روز همچنان بالا می رود. پس از آن، از اواخر بعد از ظهر و عصر شروع به کاهش می کند. سپس شب هنگام خواب به پایین‌ترین سطح خود می رسد.

فشار خونی که از این الگو پیروی نمی کند به احتمال زیاد غیر طبیعی خواهد بود. برای مثال، سطح فشار خونی که در طول شب کاهش نمی‌یابد یا در طول روز بالا می‌ماند، ممکن است نشان‌دهنده افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی و سایر عوارض ناشی از آن باشد.

خطرات فشار صبحگاهی

اگر فشار صبحگاهی در شما تشخیص داده شود، ممکن است احتمال ابتلا به شرایطی مانند موارد زیر افزایش یابد:

  • حمله قلبی
  • سکته
  • آنوریسم
  • زوال عقل
  • مشکلات متابولیک
  • بیماری کلیوی
  • از دست دادن بینایی

بهتر است به این نکته توجه داشته باشید که اگرچه فشار خون بالا خطر ابتلا به این شرایط پزشکی جدی را افزایش می دهد اما فشار خون صبح ناشتا ممکن است خطر حملات قلبی یا سکته مغزی را حتی بیشتر کند. این امر به ویژه در صورت ابتلای قبلی به بیماری مزمن کلیوی تشدید می شود.

اگر فشار خون بالا دارید یا سابقه خانوادگی فشار خون بالا دارید، با پزشک خود در مورد نظارت بر فشار خون و درک گزینه های درمانی خود صحبت کنید.

علل فشار خون بالا در صبح

هر کسی ممکن است به فشار خون بالا مبتلا شود و برای برخی افراد ممکن است دلیل مشخصی وجود نداشته باشد. این شرایط ممکن است در طول زمان ایجاد شده و یا به دلیل افزایش خطر ژنتیکی باشد. در مورد برخی افراد نیز فشار بالا ممکن است ناشی از یک بیماری زمینه ای باشد که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • آپنه خواب
  • مشکلات تیروئید
  • لوپوس
  • اسکلرودرمی
  • دیابت
  • بیماری کلیوی
  • مصرف مواد مخدر غیرقانونی
  • تومورهای غده فوق کلیوی
  • اختلال اضطراب
  • عوارض ناشی از برخی داروهای تجویزی

در صورتی که فشار بالا در شما تشخیص داده شود، متخصص قلب سعی می کند تا تعیین کند که آیا یک بیماری زمینه ای باعث آن شده است یا خیر. در اغلب شرایط اینطور نخواهد بود و آنها در مورد گزینه های مدیریت این وضعیت برای کاهش خطر عوارض با شما صحبت خواهند کرد.

عوامل خطر ابتلا به فشار خون در صبح

در صورت وجود هر یک از عوامل خطر زیر احتمال ابتلا به چنین شرایطی در شما افزایش می یابد:

  • سابقه خانوادگی
  • سابقه فشار خون بالا
  • داشتن ۶۰ سال سن
  • داشتن اصالت آسیایی، آفریقایی یا کارائیب

مشخص نیست که چرا افراد از نژادهای خاص میزان بالای فشار را تجربه می کنند.

برخی از فاکتورها و عوامل سبک زندگی نیز ممکن است خطر ابتلا به فشار خون صبحگاهی را افزایش دهند. این موارد شامل:

  • سیگار کشیدن
  • اضافه وزن داشتن
  • نوشیدن الکل
  • نخوابیدن کافی
  • الگوهای خواب قطع شده
  • مقادیر زیاد استرس یا اضطراب

تغییر در شیوه زندگی ممکن است به پایین آوردن سطح فشار به حد طبیعی کمک کند. این می تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی و سایر بیماری های جدی پزشکی را کاهش دهد. یک پزشک یا متخصص قلب می تواند به شما در ایجاد یک برنامه مراقبت پیشگیرانه کمک کند.

چگونه بفهمم که فشار خون صبحگاهی دارم؟

فشار خون بالا اغلب “قاتل خاموش” نامیده می شود. معمولاً تا زمانی که باعث شرایط اورژانس پزشکی جدی نشود، هیچ علامت قابل توجهی وجود ندارد. بهترین راه برای فهمیدن اینکه آیا مبتلا به فشار خون صبح هستید یا خیر، چک کردن منظم فشار خون صبحگاهی است. این حالت به ثبت سطح پایه فشار شما کمک کرده و هر گونه افزایش فشار را در طول زمان شناسایی می کنند.

همچنین ممکن است پزشک استفاده از هولتر فشار خون ۲۴ ساعته را برای چند روز توصیه کند. این نوع مانیتورینگ به‌جای تکیه بر یک اندازه‌گیری فشار در مطب پزشک، دقیق‌ترین اندازه گیری و نوسانات آنها را در طول روز نشان می‌دهد. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد این نوع نظارت، همراه با مصرف داروهای فشار خون در شب، زمانی که فشارها معمولاً کمتر است، می‌تواند به کاهش خطر یک اتفاق قلبی عروقی بزرگ کمک کند.

نوسانات فشار خون را با مصرف کوچکترین داروها تجربه می کنید و قادر به اندازه گیری صحیح فشار خود نیستید، با استفاده از هولتر فشار خون ۲۴ یا ۴۸ ساعته حتی در حین خواب نیز می توانید مقدار آن را اندازه گیری کنید. از طریق دکمه زیر فرم ویزیت در منزل را پر نمایید. 

ویزیت در منزل

همچنین ممکن است پزشک آزمایشاتی را برای بررسی فعالیت قلب شما یا درخواست سونوگرافی قلب برای رد هر گونه علت زمینه‌ای برای فشار بالا تجویز کند.

نکاتی برای مدیریت فشار صبحگاهی

علت افت فشار خون در صبح

اگر فشار خون صبحگاهی شما تشخیص داده شد، چندین گزینه درمانی برای مدیریت فشار صبحگاهی وجود دارد. این موارد شامل:

تغییر سبک زندگی

شایع ترین علت فشار بالا انتخاب سبک زندگی است. ایجاد پیشرفت هایی مانند تغییر رژیم غذایی سالم تر، ترک سیگار، کاهش مصرف الکل و افزایش تمرینات هوازی می تواند تفاوت زیادی در فشار شما ایجاد کند. کاهش وزن و یادگیری مدیریت استرس نیز ممکن است به میزان قابل توجهی کمک کند. حتی تغییرات کوچک هم می تواند منجر به خوانش بهتر فشار شود.

داروها

برخی از داروهای ضد فشار خون می توانند باعث افزایش فشار خون در اوایل صبح شوند. به همین دلیل، پزشک ممکن است ترکیبی از داروها را برای کاهش فشار و پایین نگه داشتن آن در یک چرخه ۲۴ ساعته توصیه کند.

اگر به منظور درمان فشار بالا برای شما دارو تجویز شده است، با پزشک خود در مورد بهترین زمان مصرف آن در طی روز صحبت کنید. بسیاری از مردم دوز دارویی خود را صبح وقتی که فشار خون آنها به طور طبیعی بالا است مصرف می کنند. این می تواند آنها را در ساعات اولیه قبل از مصرف داروهای خود در برابر فوریت های پزشکی آسیب پذیر کند.

برخی از افراد ممکن است متوجه شوند که مصرف داروهای خود قبل از خواب به جای صبح، کنترل بهتر فشار را فراهم می کند. برخی دیگر ممکن است نیاز به تقسیم دوز روزانه خود داشته باشند، نیمی را صبح و نیمی را قبل از خواب مصرف کنند. در برخی موارد، فرد ممکن است نیاز داشته باشد که به طور کلی نوع دیگری از داروهای فشار را تغییر دهد.

محققان در حال بررسی اثربخشی زمان‌بندی داروها با اثر طولانی هستند. با این حال، یک مطالعه نشان داد که مصرف دارو قبل از خواب خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش می‌دهد.

منبع