کلسترول نوعی چربی است که توسط بدن ساخته شده یا در رژیم غذایی ما مصرف می شود. دلایل زیادی برای بالا رفتن سطح کلسترول وجود دارد، مانند خوردن غذاهای چرب یا ژنتیک بدنی. اما چه دلیلی برای افزایش چربی خون در بارداری وجود دارد؟ برای رسیدن به پاسخ این پرسش با ادامه این پست از ویکی فشار همراه ما باشید.
ارتباط چربی خون و بارداری
در افراد طبیعی سطح کلسترول تام کمتر از ۲۰۰ میلی گرم در دسی لیتر برای جمعیت عمومی در نظر گرفته می شود. اما بدن زنان در طول سه ماهه دوم و سوم بارداری کلسترول بیشتری تولید می کند تا از رشد سالم نوزادان حمایت کند. اما بسیاری از زنان در مراحل بعدی بارداری سطح کلسترول بالاتری را تجربه می کنند.
در حالت طبیعی انتظار می رود که سطح کلسترول تا چند هفته پس از زایمان بالا باقی مانده و سپس به سطح پایه کاهش یابد.
علت کلسترول بالا در دوران بارداری
دلایل متعددی برای افزایش کلسترول در دوران بارداری وجود دارد. کلسترول به طور موقت افزایش می یابد زیرا برای ساخت هورمون های استروژن و پروژسترون مورد نیاز است. این مواد برای حفظ سلامتی شما و کودکتان در طول بارداری ضروری هستند.
رژیم های غذایی سرشار از چربی اشباع شده و فعالیت بدنی ناکافی نیز می تواند باعث بالا رفتن سطح کلسترول خون شوند.
همچنین ممکن است به ارث رسیدن یک بیماری ژنتیکی به نام هایپرکلسترولمی خانوادگی (FH) باعث شود که فرد سطح کلسترول بالایی را تجربه کند.
علائم چربی خون در حاملگی
تجربه علائم ناشی از کلسترول بالا غیر معمول است.
تنها راه تشخیص سطح کلسترول بالا از طریق آزمایش خون پروفایل لیپیدی است که انواع مختلف چربی خون را اندازه گیری می کند. انواع رایج چربی شامل تری گلیسیرید و کلسترول است.
چه زمانی باید کلسترول خود را چک کنید؟
به طور کلی، اندازه گیری سطح کلسترول می تواند منعکس کننده سلامت کلی قلب شما باشد و به متخصصان سلامت کمک کند تصمیم بگیرند که آیا مداخلات برای شما مفید است یا خیر.
با این حال، نظارت بر سطح کلسترول و تری گلیسیرید در دوران بارداری توصیه نمی شود. همانطور که سطح کلسترول در دوران بارداری افزایش می یابد، سطح چربی معمولی در خون شما را منعکس نمی کند. آنها شاخص های با قابلیت اعتماد کمتر برای سلامت کلی شما خواهند بود و فقط باعث ایجاد استرس عاطفی غیر ضروری می شوند.
رعایت بازه‌های زمانی آزمایش زیر به شما امکان می‌دهد مطمئن‌ترین نتایج کلسترول خون را دریافت کنید:
- شما می توانید سطح کلسترول خون خود را پس از زایمان کنترل کنید. حداقل شش تا هشت هفته پس از تولد نوزادتان صبر کنید تا سطح کلسترول خود را دوباره بررسی کنید.
- در صورت شیردهی، لطفاً قبل از بررسی سطح کلسترول خون خود تا اتمام این زمان صبر کنید.
- اگر اخیراً جراحی انجام داده اید، از جمله سزارین، قبل از بررسی سطح کلسترول خود، چند ماه صبر کنید تا به طور کامل بهبود پیدا کنید.
تری گلیسیرید و کلسترول بالا قبل از بارداری
اگر قبل از بارداری کلسترول بالایی داشته اید، امکان افزایش بیشتر کلسترول در دوران بارداری برای شما وجود دارد، اما هیچ خطری برای شما و جنین‌تان نخواهد داشت. اما در موارد نادری ممکن است که تری گلیسیرید بالا قبل از بارداری باعث افزایش شدید آن در این دوران شود. این وضعیت ممکن است مادر باردار را در معرض خطر پانکراتیت حاد قرار دهد. این شرایط غیر معمول اما جدی است که می تواند باعث درد شدید شکم و لکه های چربی روی پوست شود.
هایپرکلسترولمی خانوادگی و بارداری
سوالی که مطرح می شود این است که آیا چربی خون مانع بارداری می شود؟ باید گفت که داشتن سابقه خانوادگی هایپرکلسترولمی (FH) نمی تواند دلیلی برای عدم بارداری و شیردهی باشد. اگر قصد بارداری با چنین شرایطی دارید باید تحت نظر متخصص قلب و عروق و زنان زایمان قرار بگیرید. آنها خطر بیماری قلبی را در شما مورد ارزیابی قرار می دهند. چنان چه به فرم نادرتر و شدیدتر این بیماری مبتلا هستید، باید از نظر بیماری دریچه آئورت نیز مورد غربال‌گری قرار بگیرید.
مصرف داروهای کاهش دهنده کلسترول در دوران بارداری
چنان چه تحت مصرف چنین داروهایی باشید، به شما توصیه خواهد شد که حداقل سه ماه قبل از بارداری مصرف داروهای کاهش دهنده کلسترول مانند استاتین ها و ازتیمیب را متوقف کنید. این مدت زمان باعث پاک شدن دارو از جریان خون خواهد شد. البته باید از مصرف داروهای کاهنده کلسترول در دوران شیردهی نیز خودداری کنید بعد از اتمام این دوره قادر به مصرف آنها خواهید بود. این داروها می توانند از جفت عبور کرده و به جنین آسیب برسانند. اگر چه این خطر کم است ولی نمی توان آنها را نادیده گرفت.
برای اکثر زنان قطع مصرف داروهای کاهش دهنده کلسترول در دوران بارداری و شیردهی بی خطر است. افزایش موقت چربی خون هیچ خطری برای جنین ندارد و بر سلامت طولانی مدت مادر هیچ گونه تاثیری نخواهد گذاشت.
پیشنهاد مطالعه: درمان کلسترول بالا با چند راهکار ساده!
آیا داروهای بی خطری برای کنترل چربی خون در بارداری جود دارد؟
برخی از داروهای کاهنده چربی مانند جذب کننده های اسید صفراوی که به عنوان رزین شناخته می شوند وارد خون نشده و یا از جفت عبور نمی کنند بنابراین می توان آنها را در دوران بارداری و شیردهی تجویز کرد. این داروها باید توسط متخصص تجویز شوند. چرا که جذب کننده های اسید صفراوی می توانند مانع از جذب برخی ویتامین ها شوند، بنابراین ممکن است به اسید فولیک و مکمل های ویتامینی نیاز داشته باشید.
پیشنهاد مطالعه: برای کاهش چربی خون بالا چه بخوریم؟
خطرات بالقوه چربی خون در حاملگی
سطح کلسترول بالا به طور موقت در اواخر بارداری مورد انتظار بوده و معمولاً برای مادران و نوزادان بی ضرر است. با این حال، ایجاد کلسترول بالا در سه ماهه اول گاهی اوقات می تواند منجر به خطر بیشتر مشکلات سلامتی شود. کلسترول بالا ممکن است باعث مسدود شدن رگ های خونی شده و می تواند منجر به موارد زیر شود:
- فشار خون بالا
- زایمان زودرس
- حمله قلبی
- سکته
این خطرات سلامتی به وضعیت سلامت مادر باردار قبل از افزایش سطح کلسترول بستگی دارد. این وضعیت شامل عواملی مانند سیگار کشیدن است که خطر ابتلا به بیماری قلبی و سکته مغزی را افزایش می دهد. چرا که سیگار به رگ های خونی آسیب می رساند.
راه های کاهش چربی خون در بارداری
اگر کلسترول بالایی دارید، اصلاح شیوه زندگی اغلب برای کنترل آن کافی است. این موارد شامل افزایش فعالیت بدنی در صورت تحمل و ایجاد تغییرات طولانی مدت رژیم غذایی خواهد بود.
برای بهبود سلامت قلب و کاهش سطح کلسترول، دو ساعت و نیم در هفته ورزش متوسط داشته باشید. اگر برنامه تمرینی معمول شما با پیشرفت بارداری بیش از حد چالش برانگیز می شود، پیاده روی آرام و سریع را در نظر بگیرید.
چربی های اشباع شده یا ترانس را در رژیم غذایی خود کاهش دهید و مصرف میوه ها و سبزیجات تازه را افزایش دهید. به عنوان مثال، چربی های غیراشباع در حد متعادل به شکل آووکادو یا آجیل توصیه می شود.
رژیم غذایی به تنهایی ممکن است برای کنترل افزایش متوسط کلسترول خون کافی باشد. از این رو، بیشتر مادران باردار نیازی به شروع مصرف داروهای کاهش دهنده کلسترول ندارند.
