روزوواستاتین با نام تجاری قرص روپیکسون همراه با یک رژیم غذایی مناسب برای کمک به کاهش کلسترول و چربی های بد (مانند LDL، تری گلیسیرید) و افزایش کلسترول خوب (HDL) در خون مورد استفاده قرار می گیرد. اما آیا قرص روپیکسون روی لاغری هم تاثیرگذار است؟ برای رسیدن به پاسخ این پرسش با ویکی فشار همراه ما باشید.
قرص روپیکسون برای چیست؟
داروی رزوواستاتین متعلق به گروهی از داروها به نام استاتین ها است که با کاهش میزان کلسترول ساخته شده توسط کبد عمل می کند. کاهش کلسترول بد، تری گلیسیرید و افزایش کلسترول خوب خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش داده و به جلوگیری از سکته مغزی و حملات قلبی کمک می کند. علاوه بر مصرف یک رژیم غذایی مناسب (مانند رژیم غذایی کم کلسترول و کم چربی)، سایر تغییرات سبک زندگی که می تواند به عملکرد بهتر روزوواستاتین کمک کند شامل ورزش، کاهش وزن در صورت اضافه وزن و ترک سیگار می شود.
دوزهای قرص روپیکسون
اشکال دارویی بزرگسالان و کودکان
- ۵ میلی گرم
- ۱۰ میلی گرم
- ۲۰ میلی گرم
- ۴۰ میلی گرم
ملاحظات دوز که در هنگام مصرف باید در نظر گرفته شود:
✅ هایپرکلسترولمی
✔ هایپر تری‌گلیسیریدمی، هایپرلیپیدمی، دیس لیپیدمی مختلط، کند کردن پیشرفت آترواسکلروز، دیس بتالیپوپروتئینمی اولیه
✔ ۱۰-۲۰ میلی گرم خوراکی یک بار در روز در ابتدا ممکن است به عنوان معیار در نظر گرفته شود. این مقدار نباید بیش از ۴۰ میلی گرم در روز باشد.
✔ محدوده دوز: ۵-۴۰ میلی گرم در روز
✔ هایپرکلسترولمی خانوادگی هموزیگوت: با شروع ۲۰ میلی گرم خوراکی یک بار در روز ممکن است به عنوان معیار در نظر گرفته شود. اما نباید بیش از ۴۰ میلی گرم در روز شود.
✅ هایپرکلسترولمی خانوادگی هتروزیگوت (HeFH)
✔ به منظور کاهش سطح چربی Total-C ،LDL-C و ApoB در کودکان و نوجوانان ۸ تا ۱۷ ساله اگر پس از یک آزمایش کافی رژیم درمانی، یافته های LDL-C بیشتر از ۱۹۰ میلی گرم در دسی لیتر یا بیشتر از ۱۶۰ میلی گرم در دسی لیتر همراه با سابقه خانوادگی مثبت بیماری قلبی عروقی زودرس (CVD) و ۲ فاکتور خطر یا بیشتر برای بیماری قلبی عروقی وجود داشته باشد مصرف این دارو بصورت زیر توصیه می شود:
✔ کودکان زیر ۸ سال: ایمنی و اثربخشی ثابت نشده است.
✔ کودکان ۸ تا ۱۰ سال: مصرف ۵-۱۰ میلی گرم خوراکی یک بار در روز.
✔ کودکان ۱۰-۱۷ ساله: مصرف دوز ۵-۲۰ میلی گرم خوراکی یک بار در روز. پزشک ممکن است دوز را در فواصل حداقل ۴ هفته طوری تنظیم کند که بیش از ۲۰ میلی گرم در روز نباشد.
✅ هایپرکلسترولمی خانوادگی هموزیگوت (HoFH)
✔ به منظور کاهش LDL-C ،Total-C ،nonHDL-C و ApoB در کودکان و نوجوانان ۷ تا ۱۷ ساله مبتلا به هایپرکلسترولمی خانوادگی هموزیگوت، به تنهایی یا همراه با سایر درمان های کاهش دهنده چربی (مانند آفرزیس LDL) توصیه می شود.
✔ کودکان زیر ۷ سال: ایمنی و اثربخشی آن ثابت نشده است.
✔ کودکان ۷ تا ۱۷ سال: ۲۰ میلی گرم خوراکی یک بار در روز.
✅ پیشگیری اولیه
پیشگیری اولیه از بیماری قلبی عروقی در افرادی که از نظر بالینی بیماری قلبی مشهودی ندارند اما به دلیل اثر ترکیبی عوامل خطر ذکر شده در زیر در معرض خطر هستند.
✔ اولیه: ۱۰-۲۰ میلی گرم خوراکی یک بار در روز
✔ محدوده دوز ۵-۴۰ میلی گرم در روز
✔ بیماری قلب و عروقی
نشان داده شده که این دارو خطر سکته مغزی، حمله قلبی (انفارکتوس میوکارد، و روش‌های باز کردن مجدد عروق شریانی از جمله پیوند بای پس عروق کرونر [CABG]، پیوند بای پس شریان محیطی یا شریان کاروتید و آنژیوپلاستی یا قرار دادن استنت) را کاهش می‌دهد.
عوامل خطر مصرف قرص روپیکسون
- سن (بیش از ۵۰ سال در مردان، بالای ۶۰ سال در زنان)
- افزایش سطح پروتئین واکنشی C با حساسیت بالا (بیشتر از ۲ میلی گرم در لیتر)
- وجود حداقل ۱ عامل خطر قلبی عروقی اضافی (مانند فشار خون بالا، HDL-C پایین، سیگار کشیدن، سابقه خانوادگی بیماری قلبی زودرس)
ملاحظات مصرف دوز
- بیماران آسیایی تبار: با ۵ میلی گرم در روز شروع کنید.
- مصرف همزمان با سایر درمان‌های کاهش‌دهنده چربی خون: در صورت ترکیب با نیاسین یا فنوفیبرات، کاهش دوز را در نظر بگیرید، زیرا خطر اثرات عضلانی اسکلتی را افزایش می دهد.
- مصرف همزمان با سیکلوسپورین: بیش از ۵ میلی گرم در روز نباشد.
- مصرف همزمان با جم فیبروزیل: در صورت امکان از مصرف خودداری کنید. در صورت استفاده با هم از ۱۰ میلی گرم در روز تجاوز نکنید.
- مصرف همزمان با ریتوناویر، لوپیناویر/ریتوناویر یا آتازاناویر/ریتوناویر: نباید بیش از ۱۰ میلی گرم در روز باشد.
مدیریت مصرف بیش از حد
عوارض جانبی قرص روپیکسون در اثر مصرف بیش از حد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- نوروپاتی محیطی
- اسهال
- افزایش پتاسیم
- میوپاتی
- رابدومیولیز
- نارسایی حاد کلیه
- افزایش آنزیم‌های عملکرد کبدی
- کدورت عدسی چشم
درمان حمایتی
- اختلال کلیوی شدید (CrCl کمتر از ۳۰ میلی لیتر در دقیقه و ۱.۷۳ متر مربع) و بدون همودیالیز: دوز شروع را به ۵ میلی گرم خوراکی یک بار در روز کاهش دهید. از ۱۰ میلی گرم خوراکی یک بار در روز تجاوز نکنید
- CrCl بیشتر از ۳۰ میلی لیتر در دقیقه: تنظیم دوز ضروری نیست.
- بیماری فعال کبدی: منع مصرف دارد.
- بیماری مزمن کبد الکلی باعث افزایش قرارگیری در معرض روزوواستاتین می شود. احتیاط حین مصرف توصیه می شود.
عوارض جانبی رایج قرص روپیکسون
عوارض جانبی رایج روزوواستاتین عبارتند از:
- درد عضلانی
- درد مفاصل
- شروع دیابت شیرین
- گلو درد
- سردرد
- ضعف و کمبود انرژی
- سرگیجه
- افزایش کراتین فسفوکیناز (CPK)
- حالت تهوع
- درد شکم
- افزایش آلانین ترانس آمیناز (ALT)
- یبوست
- بیماری آنفلوانزا
- عفونت دستگاه ادراری (UTI)
- واکنش های حساسیت (از جمله بثورات پوستی، خارش، کهیر و تورم)
- پانکراتیت
عوارض جانبی کمتر رایج روزوواستاتین عبارتند از:
- زرد شدن پوست و چشم (یرقان)
- بیماری عضلانی
- تحلیل رفتن عضلات (رابدومیولیز)
اما برخی از عوارض جانبی پس از فروش روزوواستاتین و مصرف آن در افراد مختلف گزارش شده که عبارتند از:
- درد مفاصل
- بی حسی، گزگز و درد در اندام ها
- افسردگی و اختلالات خواب (از جمله بی خوابی و کابوس)
- نارسایی کبدی کشنده و غیر کشنده، هپاتیت، یرقان
- تعداد کم پلاکت خون (ترومبوسیتوپنی)
- بزرگ شدن بافت پستان در مردان
این لیست کاملی از عوارض جانبی نیست و سایر عوارض جانبی جدی ممکن است رخ دهد. برای اطلاعات بیشتر و دریافت توصیه های پزشکی در مورد عوارض جانبی قرص روپیکسون با پزشک خود در ارتباط باشید.
تداخل دارویی با روزوواستاتین
اگر پزشک به شما دستور داده است که از این دارو استفاده کنید، ممکن است پزشک یا داروساز شما از هر گونه تداخل دارویی احتمالی آگاه بوده و شما را از نظر آنها تحت نظر داشته باشد. قبل از مشورت با پزشک خود هیچ دارویی را شروع، متوقف یا تغییر ندهید.
تداخلات شدید روزوواستاتین عبارتند از:
- جم فیبروزیل
- برنج مخمر قرمز
تداخلات جدی روزوواستاتین عبارتند از:
- آتازاناویر
- کلاریترومایسین
- کلشی سین
- سیکلوسپورین
- فنوفیبرات
- فنوفیبرات میکرونیزه شده
- فنوفیبریک اسید
- جم فیبروزیل
- ایندیناویر
- کتوکونازول
- لدی پاسویر/سوفوسبوویر
- لوپیناویر
- میفپریستون
- نلفیناویر
- نیاسین
- ریتوناویر
- ساکویناویر
روزوواستاتین تداخلات متوسطی با حداقل ۴۶ داروی مختلف دارد.
تداخلات خفیف روزوواستاتین عبارتند از:
- کوآنزیم Q10
- کلستیپول
- پایه اریترومایسین
- اریترومایسین اتیل سوکسینات
- اریترومایسین لاکتوبیونات
- اریترومایسین استئارات
- اتینیل استرادیول
- ایسرادیپین
- مسترانول
- اورلیستات
- ترازودون
این فهرست تمام تداخلات ممکن را دربر نمیگیرد. بنابراین، قبل از استفاده از این محصول، تمام محصولات و داروهای مصرفی خود را به پزشک اطلاع دهید. فهرستی از تمام داروهای خود را همراه داشته باشید و این فهرست را با پزشک خود به اشتراک بگذارید.
اقدامات احتیاطی مصرف روپیکسون
این دارو حاوی روزوواستاتین است. اگر به روزوواستاتین یا هر ماده موجود در این دارو حساسیت دارید از مصرف آن خودداری کنید. دارو را دور از دسترس کودکان نگه دارید. در صورت مصرف بیش از حد، کمک پزشکی دریافت کنید یا بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.
موارد منع مصرف قرص روپیکسون
- حساسیت مفرط
- بیماری فعال کبد، تست های عملکرد کبدی بالا (LFTs)
- بارداری، شیردهی
هشدارهای مصرف قرص روپیکسون
- عوارض شناختی غیر جدی و برگشت پذیر ممکن است رخ دهد.
- افزایش قند خون و سطح هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) با مصرف استاتین ها گزارش شده است. در برخی موارد این افزایش ها ممکن است از آستانه تشخیص دیابت ملیتوس فراتر رود.
- بیماری مزمن کبد.
- آنزیم های کبدی را قبل از شروع و در صورت بروز علائم یا نشانه های آسیب کبدی اندازه گیری کنید.
- در بیماران با خطر میوپاتی، دوز اولیه کمتر از ۵ میلی گرم یک بار در روز در نظر بگیرید.
- افزایش خطر رابدومیولیز، به ویژه در بالاترین دوز تایید شده ۴۰ میلی گرم در روز. تنها بیمارانی که موفق به دستیابی به سطح کلسترول مطلوب ۲۰ میلی گرم در روز نشده‌اند مجاز به مصرف بالاترین دوز هستند.
- قرص روپیسکون ۵ میلی گرمی به عنوان دوز اولیه در افراد با نژاد آسیایی باید مورد استفاده قرار گیرد، که سطح بالای دارو در این افراد ممکن است تجمع یابد و آنها را در معرض خطر ابتلا به میوپاتی قرار دهد.
- گزارش‌های نادری از میوپاتی نکروزان با واسطه سلول های ایمنی وجود دارد که با افزایش کراتین کیناز سرم مشخص می‌شود که با وجود قطع مصرف استاتین ادامه می‌یابد.
- اگر سطح کراتین کیناز (CK) به طور قابل توجهی بالا رفت، مصرف دارو باید قطع شود.
بارداری و شیردهی
مصرف روزوواستاتین در دوران بارداری منع مصرف دارد. از آنجایی که مهارکننده‌های ردوکتاز HMG-CoA باعث کاهش سنتز کلسترول و احتمالاً سنتز سایر مواد فعال بیولوژیکی مشتق از کلسترول (مثلاً غشای سلولی) می‌شوند. بنابراین روزوواستاتین ممکن است هنگام تجویز به زنان باردار باعث آسیب جنین شود.
مصرف روزوواستاتین در دوران شیردهی منع مصرف دارد. داده های محدود نشان می دهد که روزوواستاتین در شیر انسان وجود دارد. از آنجایی که استاتین ها پتانسیل بروز عوارض جانبی جدی در نوزادان شیرده را به همراه دارند، بنابراین زنان نیازمند به درمان با روزوواستاتین نباید به نوزاد خود شیر دهند.
