تفاوت آریتمی و تپش قلب در بروز چه علائمی است؟
آریتمی یک ریتم غیرعادی قلب است که در آن قلب به طور نامنظم، خیلی سریع یا خیلی آهسته میزند. اما تپش قلب احساس کوتاه مدتی از تپش قلب، بالا و پایین رفتن، کوبیده شدن قلب در قفسه سینه است. اما تفاوت آریتمی و تپش قلب چیست و از کجا باید بفهمیم به چه شرایطی مبتلا هستیم؟ برای پاسخ به این پرسش با ادامه این پست از ویکی فشار همراه ما باشید.
تفاوت آریتمی و تپش قلب چیست؟
قبل از اینکه به تعریف آریتمی بپردازیم اجازه دهید کمی شما را با ساختار قلب آشنا کنیم. قلب ماهیچه ای است که خون، اکسیژن و مواد مغذی مهم را به تمام قسمت های بدن پمپاژ می کند. به طور معمول، عمل پمپاژ قلب یا ضربان قلب توسط سیستم الکتریکی قلب کنترل می شود. در یک قلب سالم، سیگنال های الکتریکی منظم باعث انقباض و آرامش قلب با ریتم ثابت ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه می شود.
آریتمی قلب
گاهی اوقات، سیستم الکتریکی قلب شما ممکن است به دلیل بیماری قلبی، برخی داروها یا گاهی اوقات بدون دلیل شناخته شده به درستی عمل نمی کند. تغییرات در سیستم الکتریکی قلب شما می تواند باعث ریتم غیر طبیعی قلب شود که به آن “آریتمی” گفته می شود.
تپش قلب
تپش قلب احساس یا آگاهی از ضربان قلب است. ممکن است احساس کنید که قلب شما در حال تپش، کوبیده شدن، بالا و پایین رفتن، تپیدن یا پرش است. تقریباً همه افراد در دوره ای از زندگی خود تپش قلب را احساس می کنند.
علت تپش قلب
تپش قلب ممکن است هیچ دلیل واضحی نداشته باشد، اما می تواند توسط هر یک از موارد زیر ایجاد شود:
- فعالیت بدنی
- استرس عاطفی
- قطع برخی داروها
- کافئین
- نیکوتین
- الکل
- مواد غیرمجاز
تپش گاه به گاه که بر سلامت عمومی شما تأثیر نمی گذارد، معمولاً جای نگرانی نیست. اگر تپشهای مکرر یا مداوم دارید، که ممکن است با ریتم نامنظم قلب همراه باشد، به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید.
انواع آریتمی قلب
انواع مختلفی از ضربان غیر طبیعی قلب وجود دارد. برخی ممکن است باعث شوند که قلب شما گهگاهی باعث جا انداختن یک ضربان یا افزایش ضربان خود گردد، اما معمولاً تأثیری بر سلامت یا توانایی شما برای داشتن یک زندگی عادی نخواهد داشت. سایر ریتمهای غیرطبیعی جدیتر هستند و در صورت عدم درمان میتوانند تهدیدکننده زندگی باشند.
ریتم های غیرطبیعی بر اساس ضربان قلب و ریتم خود طبقه بندی می شوند: ضربان قلب سریع (تاکی کاردی)، ضربان قلب آهسته (برادی کاردی) یا ضربان قلب نامنظم.
تاکی کاردی
تاکی کاردی زمانی است که قلب شما خیلی سریع میزند، معمولاً بیش از ۱۰۰ ضربه در دقیقه. برخی از انواع تاکی کاردی به راحتی قابل درمان بوده و جدی نیستند، اما برخی دیگر می توانند تهدید کننده زندگی باشند.
دو نوع اصلی تاکی کاردی عبارتند از:
- تاکی کاردی فوق بطنی (مشکل با حفره های فوقانی قلب)
- تاکی کاردی بطنی (مشکل با حفره های تحتانی)
تاکی کاردی فوق بطنی معمولاً تهدید کننده زندگی نیست. انواع شایع تاکی کاردی فوق بطنی فلاتر دهلیزی و فیبریلاسیون دهلیزی است.
تاکی کاردی بطنی زمانی اتفاق میافتد که بطنها (حفرههای پایینی) خیلی سریع باز و بسته شوند. این وضعیت بسیار خطرناک است. اگر تاکی کاردی بطنی آنقدر شدید شود که بطن ها نتوانند به طور موثر پمپاژ کنند، می تواند منجر به فیبریلاسیون بطنی شود. این وضعیت تهدید کننده زندگی زمانی رخ می دهد که سیگنال الکتریکی که باید ضربان قلب شما را تحریک کند، به طور نامنظم رفتار می کند. این شرایط باید فورا اصلاح شود، در غیر این صورت ممکن است باعث کاهش فشار خون، از دست دادن هوشیاری و حتی مرگ شود.
برادی کاردی
برادی کاردی زمانی اتفاق می افتد که قلب شما خیلی آهسته میزند، معمولاً کمتر از ۶۰ ضربه در دقیقه. وقتی قلب شما آنقدر آهسته میزند که نمیتواند خون کافی برای رفع نیازهای بدن شما پمپ کند، شرایط جدی میشود.
برادی کاردی ممکن است برای شما طبیعی باشد و برخی از افرادی که ورزش زیادی انجام می دهند و از نظر بدنی متناسب هستند می توانند ضربان قلب آهستهتری داشته باشند. با این حال، می تواند ناشی از اختلالات قلبی، مانند سندرم سینوس بیمار و بلوک قلبی نیز باشد.
- وضعیت سندرم سینوس بیمار زمانی اتفاق میافتد که ضربانساز طبیعی قلب یا همان گره سینوسی در قلب شما به صورت نامناسبی عمل کرده و خیلی آهسته شروع میکند و به قلب شما میگوید آهسته ضربان کند. همچنین میتواند باعث ضربان قلب خیلی سریع یا ضربان قلب کند و سریع شود.
- بلوک قلب زمانی است که سیگنال الکتریکی از حفرههای فوقانی قلب (دهلیزها) به حفرههای زیرین آن (بطنها) مسدود شده یا با تاخیر وارد می شود. این شرایط اغلب از آسیب به مسیرهای الکتریکی قلب ناشی می شود. انواع بلوک قلبی شامل بلوک دهلیزی قلب و بلوک شاخه ای.
انواع دیگر آریتمی قلب
ضربان قلب نابجا زمانی اتفاق می افتد که یک جا افتادن ضربان قلب یا یک ضربان اضافی رخ می دهد. آنها می توانند از دهلیزها یا بطن ها ایجاد شوند.
- سندرم QT طولانی، سندرم بروگادا و سندرم ولف پارکینسون وایت (WPW) می توانند باعث ضربان قلب سریع و نامنظم شوند. این شرایط مربوط به یک ناهنجاری خاص در سیستم الکتریکی قلب است که می تواند منجر به غش یا حتی ایست قلبی شود.
- آریتمی های حمله ای زمانی رخ می دهند که ضربان غیرعادی به طور ناگهانی شروع و متوقف می شود. دورههای آریتمی حملهای میتواند برای چند ثانیه، دقیقه، ساعت یا تا یک هفته طول بکشد.
تفاوت علائم آریتمی و تپش قلب
تپش گاه به گاه در طول دوره های استرس عاطفی یا جسمی طبیعی است و جای نگرانی نیست. با این حال، ضربان قلب نامنظم میتواند نشانهای از آریتمی قلب یا بیماری قلبی دیگری باشد. اگر احساس کردید قلبتان خیلی سریع، خیلی آهسته یا نامنظم میزند، با پزشک خود صحبت کنید.
علائم آریتمی قلب می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تپش قلب (احساس تپش قلب، کوبیدن، بالا رفتن، تپش یا پرش کردن ضربان)
- سبکی سر یا سرگیجه
- تنگی نفس
- عرق کردن
- غش کردن
- اضطراب
- درد قفسه سینه
- خستگی
اگر همراه با تپش قلب، هر یک از علائم هشدار دهنده زیر را احساس کردید، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
- درد یا ناراحتی (فشار، سنگینی یا سفتی) در قفسه سینه، گردن، فک، بازوها، پشت یا شانه
- داشتن احساس تهوع، عرق سرد، احساس سرگیجه یا تنگی نفس و ادامه دار بودن این احساس بیش از ۱۰ دقیقه
علت آریتمی
شرایطی وجود دارد که می تواند منجر به آریتمی قلب شود، از جمله:
- حمله قلبی
- بیماری قلبی مادرزادی
- بیماری عروق کرونر قلب
- دیابت
- نارسایی قلبی
- فشار خون بالا
- آپنه انسدادی خواب
- ناهنجاری های ساختاری قلب مانند کاردیومیوپاتی، بیماری دریچه قلب یا آسیب بافتی ناشی از حمله قلبی در گذشته
- مشکلات تیروئید
- مصرف بیش از حد الکل
سایر محرک های رایج آریتمی قلبی عبارتند از:
- الکل
- کافئین
- نیکوتین (چه در سیگار یا سیگار الکترونیکی)
- سایر بیماری های غیر مرتبط مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا
- مواد مخدر تفریحی
- برخی از داروها (بدون نسخه یا با نسخه)
- استرس (فیزیکی یا عاطفی)
- خستگی
اگر فکر می کنید داروی مصرفی شما علت ایجاد کننده آریتمی قلبی بوده، با پزشک خود صحبت کنید. هرگز بدون مشورت با پزشک یا داروساز خود، مصرف داروهای تجویزی را قطع نکنید.
در برخی افراد، انواع خاصی از ورزش ممکن است باعث ایجاد آریتمی قلب شود. اگر فکر می کنید این اتفاق برای شما می افتد، با پزشک خود صحبت کنید. فعالیت بدنی برای سلامت قلب و سلامت کلی بدن بسیار حائز اهمیت است و نباید قبل از مشورت با پزشک از انجام آن اجتناب کنید.
روش های تشخیصی تفاوت آریتمی از تپش قلب عادی
اگر علائمی از آریتمی قلب از جمله تپش قلب را تجربه کردید، به پزشک مراجعه کنید. راه های تمایز بین تفاوت آریتمی و تپش قلب عبارتند از:
✔ معاینه بالینی شامل گوش دادن به ضربان قلب با گوشی پزشکی و بررسی ضربان قلب
✔ آزمایش خون
✔ نوار قلب (ECG) در هنگام استراحت، تست ورزش یا هولتر ریتم
✔ اکوکاردیوگرام
✔ تست تیلت
درمان آریتمی قلب
درمان آریتمی به علت آن و میزان تأثیر آن بر سلامت و سبک زندگی شما بستگی دارد. مهم است که به یاد داشته باشید که همه آریتمی های قلبی خطرناک یا تهدید کننده زندگی نیستند. درمان های آریتمی قلب عبارتند از:
- داروها – برای تثبیت ریتم قلب، یا درمان بیماری هایی که باعث آریتمی قلب می شوند.
- کاردیوورژن الکتریکی – یک جریان الکتریکی خفیف که ریتم طبیعی قلب را بازیابی می کند. کاردیوورژن الکتریکی معمولاً یک روش برنامه ریزی شده است که بعد از تزریق داروهای آرامبخش انجام می شود.
- ابلیشن کاتتر – یک کاتتر با یک الکترود عمدتا از کشاله ران وارد بدن شده و به قلب شما هدایت می شود، تا سیگنال های الکتریکی غیرطبیعی یا مختل کننده را غیرفعال کند.
- دفیبریلاتور کاردیوورتر قابل کاشت – دستگاهی برای نظارت و اصلاح ریتم قلب در صورت خطرناک بودن
- ضربان ساز – دستگاه الکترونیکی کوچکی که قلب را به صورت الکتریکی تحریک می کند تا ریتم منظم قلب را حفظ کند.
- جراحی – برای برداشتن یا غیرفعال کردن نواحی نادرست قلب
- دفیبریلاسیون – استفاده از یک جریان الکتریکی ملایم برای تنظیم مجدد ریتم قلب. دفیبریلاسیون معمولاً در شرایط اضطراری انجام می شود.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به متخصص قلب
اگر به دنبال بررسی تفاوت آریتمی و تپش قلب، متخصص قلب بیماری آریتمی برای شما تشخیص داده باشد، ممکن است تعجب کنید که وضعیت شما تا چه حد جدی است و برای آینده چه معنایی دارد.
تجربه طیفی از احساسات مانند ترس، عدم اطمینان، اضطراب و خلق و خوی پایین نیز طبیعی است. اگر در مورد افکار یا احساس خود نگران هستید، با پزشک خود صحبت کنید و از نزدیکان خود کمک بگیرید.
برای کمک به مدیریت شرایط خود:
- محرک های آریتمی قلب خود را شناسایی کنید.
- داروهای خود را طبق دستور مصرف کنید.
- برای ایجاد تغییرات در شیوه زندگی سالم – از جمله مدیریت استرس، ترک سیگار، نوشیدن کمتر الکل، پیروی از الگوی تغذیه سالم برای قلب و داشتن تحرک اقدام کنید.
- کنترل فشار خون و سطح کلسترول
- حفظ وزن بدن سالم