فشار خون بالا یکی از مهمترین شاخص های سلامتی، شرایط مزمنی است که می تواند تمامی ارگان های بدن را تحت تاثیر قرار دهد. فشار بالا می تواند به رگ های خونی در شبکیه چشم آسیب برسانند. برخی از افراد ممکن است خونریزی چشمی را نشانه ای از بالا رفتن فشار خون بدانند. اما آیا در واقعیت هم چنین است؟ در این پست از ویکی فشار شما را علائم مشکلات چشم و فشار خون بالا بیشتر آشنا می کنیم. با ما همراه باشید.
ارتباط فشار خون و مشکلات بینایی
بیشتر افراد از ارتباط فشار خون با چشم خود غافل هستند، اما در واقع چندین شاخص فشار خون بالا وجود دارد که متخصصان می توانند در طول معاینه چشم تشخیص دهند.
همانطور که گفته شد افزایش فشار می تواند عروق شبکیه را تحت تاثیر قرار دهد. شبکیه لایه ای از بافت در قسمت پشتی چشم است. این قسمت نور و تصاویر وارد شده به چشم را به سیگنال های عصبی که به مغز ارسال می شود تغییر می دهد.
علت مشکلات چشمی ناشی از فشار
احتمال بروز برخی از مشکلات شبکیه ناشی از این شرایط بیشتر است، مانند:
- آسیب به اعصاب چشم به دلیل جریان خون ضعیف
- انسداد شریان های خون رسان به شبکیه
- انسداد وریدهای بازگرداننده خون از شبکیه
رتینوپاتی فشار خون بالا چیست؟
هنگامی که فشار خون افزایش می یابد، دیواره عروق خونی شبکیه شروع به ضخیم شدن می کند. این شرایط می تواند باعث باریک شدن رگ های خونی و جلوگیری از جریان خون به شبکیه شود. در برخی موارد، شبکیه چشم ممکن است متورم شود.
اگر این مشکل درمان نشود، فشار خون بالا می تواند منجر به آسیب رگ های خونی در چشم شود. چنین وضعیتی عملکرد چشم را محدود کرده و فشار ناخواسته ای بر عصب ظریف بینایی وارد می کند که منجر به وضعیتی به نام رتینوپاتی فشار خون بالا (HR) می شود.
علاوه بر رتینوپاتی، فشار خون بالا می تواند باعث مشکلات چشمی دیگری مانند آسیب عصب بینایی، خونریزی چشم و تجمع مایع در ماکولا شود.
عوامل خطر
هر چه فشار خون بالاتر بوده و برای مدت زمان طولانی تری در این وضعیت باقی بماند، احتمال آسیب وارده شدیدتر خواهد بود.
از طرفی وجود شرایطی مانند دیابت، سطح کلسترول بالا یا سیگار کشیدن نیز می توانند خطر آسیب و از دست رفتن بینایی را دو چندان کنند.
بهتر است به این نکته توجه داشته باشید که دلایل مختلفی زمینه ساز افزایش فشار هستند و به ندرت، فشار خون بسیار بالا به طور ناگهانی ایجاد می شود. با این حال، زمانی که این اتفاق می افتد می تواند تغییرات شدیدی را در چشم ایجاد کند.
علائم
فشار خون بالا می تواند طیف وسیعی از علائم را داشته باشد که برخی از آنها ممکن است روی چشم تأثیر بگذارد. یکی از علائم شایع رتینوپاتی فشار خون بالا است، وضعیتی که می تواند باعث تغییراتی در رگ های خونی در شبکیه شود.
اکثر افراد مبتلا به رتینوپاتی ناشی از فشار خون بالا تا اواخر این بیماری ممکن است هیچ گونه علائمی را تجربه نکنند.
فشار خون بالا و قرمزی چشم اغلب به طور همزمان رخ می دهند. چشم ها پر از رگ های خونی هستند و معمولاً در موارد فشار خون بالا سفت شده و به یکدیگر متصل می شوند. موارد شدید می تواند منجر به نشت خون و پارگی رگ های خونی شود که می تواند اثرات خطرناک زیادی بر بینایی داشته باشد.
برخی از علائم چشمی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- چشم های متورم
- پارگی رگ های خونی در چشم
- دوبینی
- تاری دید
- از دست دادن بینایی
- سردرد
علائم ناگهانی که در چشم مشاهده می شوند یک اورژانس پزشکی به حساب می آیند و اغلب به معنای بالا بودن بحرانی فشار خون هستند.
تشخیص
متخصص چشم از افتالموسکوپ برای مشاهده رگ‌های خونی باریک شده و علائم نشت مایع از رگ‌های خونی استفاده می‌کند.
درجه آسیب به شبکیه (رتینوپاتی) در مقیاس ۱ تا ۴ درجه بندی می شود:
- درجه ۱: معمولاً علائمی احساس نمی شود.
- درجه ۲ تا ۳: برخی تغییرات در رگ های خونی، از نشت رگ های خونی و تورم در سایر قسمت های شبکیه وجود دارد.
- درجه ۴: ورم عصب بینایی و مرکز بینایی شبکیه (ماکولا) وجود خواهد داشت. این ورم می تواند باعث کاهش بینایی شود.
باید به این نکته توجه داشت که شاید برای بررسی رگ های خونی به آزمایش خاصی نیاز باشد.
درمان فشار خون چشم
تنها راه درمان رتینوپاتی یا مشکلات چشم ناشی از فشار خون بالا، کنترل فشار خون بالا است.
افراد مبتلا به درجه ۴ (رتینوپاتی شدید) اغلب به دلیل فشار خون بالا ممکن است به مشکلات قلبی و کلیوی مبتلا باشند. این افراد همچنین در معرض خطر بیشتری برای سکته مغزی قرار دارند.
پیشنهاد مطالعه: آیا مشکلات کلیوی زنگ خطر فشار خون بالا است؟
در بیشتر موارد، اگر فشار خون کنترل شود، مشکلات و علائم شبکیه چشم بهبود می یابد. با این حال، برخی از افراد مبتلا به رتینوپاتی درجه ۴ آسیب دائمی به عصب بینایی یا ماکولا خواهند داشت.
مهم است که چشم پزشک خود را در جریان شرایط پزشکی تان قرار دهید، از جمله اینکه آیا فشار خون بالا دارید و آیا از داروهای فشار خون استفاده می کنید.
این امر به ویژه در مورد درمان گلوکوم اهمیت ویژه ای دارد چرا که یکی از داروهای رایج مورد استفاده درمان گلوکوم قطره چشمی بتا بلاکر موضعی است. بتا بلوکرهای سیستمیک (خوراکی) برای درمان فشار خون بالا استفاده می شود. علاوه بر کاهش فشار خون، یک عارضه جانبی مسدودکننده های بتا کاهش ضربان قلب است. بنابراین، استفاده همزمان از هر دو بتا بلوکر قرص و بتا بلوکر به شکل قطره چشمی می تواند عوارض جانبی ناخواسته ای به همراه داشته باشد.
آیا فشار خون بالا می تواند باعث فلاش های نورانی در چشم شود؟
یکی از علائم کمتر شناخته شده فشار خون بالا، وقوع فلاش چشمک زن در چشم ها است که به آن فلاتر هم گفته می شود. به نظر می‌رسد این لکه‌های کوچک در میدان دید شما شناور هستند و می‌توانند نشانه‌ای از تأثیر این بیماری بر رگ‌های خونی در چشم شما باشند. اگر علائم بینایی غیرمعمولی را تجربه کردید، مهم است که برای رد هر گونه بیماری اساسی جدی با پزشک خود در این باره صحبت کنید.
آیا فشار خون بالا می تواند باعث گلوکوم شود؟
تحقیقات در این باره قطعی نیست. اگرچه پزشکان از وجود ارتباطی میان افزایش فشار خون و افزایش فشار چشم مطلع هستند، اما احتمالاً به این دلیل که فشار خون بالا میزان مایع تولیدی چشم را افزایش داده و یا بر سیستم تخلیه چشم تأثیر می‌گذارد.
با این حال، تأثیرات ناشی از این ارتباط چندان زیاد نیست. تخمین زده می شود که به ازای هر ۱۰ میلی متر جیوه افزایش فشار خون، فشار چشم ۰/۲۶ میلی متر جیوه افزایش می یابد. باید به خاطر داشت که علاوه بر افزایش فشار چشم و خطر احتمالی ابتلا به گلوکوم، فشار بالا همچنین می تواند باعث آسیب به شبکیه و رتینوپاتی پرفشاری خون شود که در نتیجه آسیب به شبکیه و گردش خون شبکیه اتفاق می افتد.
آیا فشار خون پایین هم می تواند باعث مشکلات بینایی شود؟
فشار خون پایین زمانی می تواند مشکل ساز شود که فشار خون به طور طبیعی در شب کاهش می یابد. هم فشار خون و هم فشار چشم در طول روز متفاوت است و در شرایطی که فشار خون کاهش می‌یابد و فشار چشم در طول شب افزایش می‌یابد، آسیب به عصب بینایی ممکن است رخ دهد.
پیشنهاد مطالعه: فشار خون در شب و راهکارهای مهار آن!
آیا امکان پاره شدن مویرگ چشم در اثر فشار خون وجود دارد؟
گاهی اوقات هنگامی که فشار خون به طور ناگهانی افزایش می یابد، رگ خونی در چشم می ترکد. این شرایط زمانی می توانند رخ دهند که فردی سرفه یا استفراغ کند یا در ورزش های شدیدی مانند بلند کردن وزنه های سنگین شرکت کند.
برخی از شرایط سلامتی نیز می‌توانند عامل پارگی رگ خونی در چشم باشند. فشار خون بالا یکی از این موارد است حتی در صورت مصرف دارو ممکن است در فرد بیمار رخ دهد. سایر اختلالات عروقی مانند دیابت و چربی خون نیز می توانند احتمال بروز این وضعیت را تشدید کنند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر فشار خون بالا همراه با تغییرات بینایی یا سردرد را تجربه می کنید، باید در اسرع وقت در این باره با متخصص مشورت کنید.
