تپش قلب زمانی رخ می دهد که قلب تندتر یا نامنظم‌تر از حد معمول بزند. اگرچه گاهی اوقات تپش قلب بعد از زایمان بی خطر است، اما می تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه ای جدی باشد. افزایش ضربان قلب در دوران بارداری شرایط معمولی است و ممکن است برای بازگشت ضربان قلب فرد به حالت معمول به زمان نیاز باشد. اما تپش قلب بعد از سزارین یا زایمان طبیعی حاکی از بیماری های بعد از زایمان است؟ برای رسیدن به پاسخ این پرسش ها با ویکی فشار همراه باشید.
علل تپش قلب بعد از زایمان
مشکلات تیروئید، نارسایی قلبی و شرایط سلامت روان برخی از دلایل این تپش های گهگاه قلبی بعد از زایمان هستند. اما این شرایط جدی بوده و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند، بنابراین مهم است که از علائم هشدار دهنده خود آگاه باشید.
در برخی موارد هم تپش قلب پس از زایمان هیچ ارتباطی با بارداری فرد ندارد و این زمان صرفاً تصادفی است. اما در برخی موارد نتیجه تغییرات هورمونی پس از بارداری بوده و تنها یک معاینه پزشکی کامل می تواند علت تپش قلب را تعیین کند.
برخی از علل مختلف تپش قلب پس از زایمان شامل موارد زیر می شوند:
کاردیومیوپاتی نزدیک به زمان زایمان
کاردیومیوپاتی یک بیماری عضله قلب است. انجام ضربان صحیح برای عضله قلب دشوار بوده و در موارد شدید می تواند منجر به نارسایی قلبی و مرگ شود. باردار بودن یا انجام زایمان اخیر از عوامل خطر کاردیومیوپاتی هستند.
در کاردیومیوپاتی نزدیک به زمان زایمان، حفره های قلب بزرگتر می شوند. این شرایط باعث می شود قلب در پمپاژ خون کارایی کمتری داشته باشد. در نتیجه، قلب خون کمتری را به اطراف بدن پمپاژ می کند که می تواند باعث نارسایی اندام شود.
علائم
حوالی زایمان به دوره ای درست قبل، حین و اندکی پس از بارداری اطلاق می شود.
علائم هشدار دهنده کاردیومیوپاتی حوالی زایمان می توانند در هر زمانی از بارداری رخ دهند. آنها همچنین می توانند به راحتی از بین بروند. دلیل این وضعیت این است که بسیاری از علائم آن مشابه علائم بارداری معمولی مانند ورم و تنگی نفس است.
اگر فردی کاردیومیوپاتی حین زایمان داشته باشد، ممکن است متوجه علائم دیگری شود، مانند:
- تپش قلب
- درد قفسه سینه
- سرفه خشک
- سبکی سر
- خستگی (ناشی از کمبود انرژی)
عوامل خطر
این علائم ممکن است در هر کسی ایجاد شود، اما برخی از عوامل خطر میزان ابتلا را افزایش می دهند. این عوامل خطر شامل:
- نژاد آفریقایی تبار
- سابقه فشار خون بالا مرتبط با بارداری
- سابقه فشار خون بالای مزمن
- سابقه حاملگی چندقلویی
- چند قلو باردار بودن
- داشتن اضافه وزن
- داشتن سابقه کاردیومیوپاتی حین زایمان
- در حالی که افراد آفریقایی تبار در معرض خطر بیشتری قرار دارند، اما مشخص نیست که آیا این امر ناشی از ژنتیک است یا تفاوت های سلامت نژادی.
درمان تپش قلب بعد از بارداری
کمک به پیشگیری از تجمع مایع در ریه ها و کمک به قلب برای بازیابی عملکرد طبیعی خود از جمله درمان کاردیومیوپاتی حوالی زایمان به شمار می رود. یک فرد ممکن است به نظارت مداوم قلبی و در برخی موارد بستری شدن در بیمارستان نیاز داشته باشد.
پزشک ممکن است داروهایی مانند دیورتیک ها و بتابلوکرها را تجویز کند. اگر فردی باردار باشد، پزشک ممکن است گزینه های درمانی و دوزهای دارویی متفاوتی را انتخاب کند.
پیشگیری
همیشه نمی توان از کاردیومیوپاتی حین زایمان جلوگیری کرد. زنان باردار می توانند با حفظ سلامت قلب این خطر را به حداقل برسانند. زنان باردار باید بدین منظور ورزش منظم، اجتناب از مصرف سیگار و الکل و داشتن یک رژیم غذایی متعادل را به عنوان سبک زندگی خود قرار دهند.
افراد دارای عوامل خطر ذکر شده باید با متخصص قلب و زنان در ارتباط مستقیم باشند. علاوه بر این، افرادی که در گذشته سابقه کاردیومیوپاتی حین زایمان داشته اند، احتمال بیشتری برای ابتلای دوباره آنها به این وضعیت وجود دارد.
تیروئیدیت پس از زایمان
تیروئید عضوی پروانه ای شکل در گردن است و هورمون هایی تولید می کند که به حمایت از بارداری، تنظیم متابولیسم، کنترل ضربان قلب و تنظیم دمای بدن کمک می کند.
برخی از افراد در طول بارداری یا بعد از آن دچار مشکلات تیروئید می شوند. اگرچه بسیاری از انواع بیماری های تیروئید می توانند باعث تپش قلب شوند، یکی از شرایط بالقوه تیروئیدیت پس از زایمان است. این وضعیت باعث التهاب تیروئید شده و معمولا در سال اول پس از تولد رخ می دهد.
علائم تیروئیدیت بعد زایمان
فرد مبتلا به تیروئیدیت پس از زایمان ممکن است سطوح بالا یا پایین تیروئید را تجربه کند. این بدان معنی است که آنها می توانند پرکاری تیروئید که باعث تسریع عملکرد بدن شده یا کم کاری تیروئید که عملکرد بدن را کند می کند را تجربه نمایند.
در بیشتر افراد، تیروئیدیت پس از زایمان با علائم پرکاری تیروئید شروع می شود، از جمله:
- تپش قلب
- کاهش وزن ناخواسته
- اضطراب
- مشکل در تحمل گرما
- بیخوابی
- تعریق
با گذشت زمان، این شرایط به تیروئید آسیب رسانده و منجر به کم کاری تیروئید می شود. این باعث بروز علائمی از جمله موارد زیر می شود:
- انرژی کم
- دشواری در تحمل سرما
- افسردگی
- تیروئید بزرگ شده
- افزایش وزن ناخواسته
درمان تیروئید بعد زایمان
در مرحله اول بیماری پرکاری تیروئید، درمان بر مدیریت علائم متمرکز است. برای مثال، ممکن است پزشک برای درمان تپش قلب، بتا بلوکرها را تجویز کند. این مرحله معمولا کوتاه است و همه به درمان نیاز ندارند.
زمانی که مرحله دوم یعنی کم کاری تیروئید آغاز می شود، پزشکان معمولا هورمون های مصنوعی را تجویز می کنند. این داروها از عملکرد تیروئید حمایت می کنند. پزشک سطح تیروئید را اندازه گیری کرده و ضروری بودن یا نبودن تداوم درمان را ارزیابی می کند. برخی از افراد می توانند درمان را در عرض ۶ تا ۱۲ ماه متوقف کنند.
پزشکان از علت دقیق تیروئیدیت پس از زایمان اطلاعی ندارند و هیچ مدرکی مبنی بر اینکه مداخله خاصی بتواند از آن جلوگیری کند وجود ندارد.
افسردگی و اضطراب بعد از زایمان
افسردگی و اضطراب بعد از بارداری ممکن است باعث تپش قلب بعد از زایمان شود. آنها همچنین ممکن است تپش قلب موجود را بدتر کنند. علاوه بر بیماری های دیگری که ممکن است باعث تپش قلب بعد زایمان شوند، ممکن است افسردگی یا اضطراب نیز وجود داشته باشد. بنابراین مهم است که علل دیگر بروز این شرایط رد شود.
علائم
اختلالات خلقی در دوران بارداری و پس از آن از جمله افسردگی و اضطراب پس از زایمان جزو مشکلات رایج هستند.
برخی از علائم افسردگی پس از زایمان عبارتند از:
- احساس غمگینی یا ناامیدی
- افکار خودکشی
- افکار صدمه زدن به نوزاد
- مشکل در برقراری ارتباط با نوزاد
برخی از علائم اضطراب پس از زایمان عبارتند از:
- احساس اضطراب مداوم
- ترس های غیر منطقی در مورد امنیت نوزاد
- افکار وسواسی یا مزاحم
- ایجاد رفتارهای اجباری
- ناتوانی در خواب یا استراحت
عوامل خطر
همانند بسیاری از شرایط سلامت روان، افسردگی و اضطراب پس از زایمان شامل ترکیبات شیمیایی مغز، هورمون‌ها، ژن‌ها و محیط می‌شود.
چندین عامل خطر بروز این شرایط شامل:
- سابقه قبلی بیماری روانی
- سابقه سوء استفاده جنسی
- سابقه حاملگی های چند قلویی
- داشتن دو یا چند فرزند
- سابقه یک تولد آسیب زا
- باردار شدن قبل از ۱۹ سالگی
- عدم حمایت اجتماعی
- محرومیت از داشتن خواب کافی
- مشکل در مصرف یک رژیم غذایی مغذی
- فعالیت بدنی کم
درمان تپش قلب ناشی از افسردگی بعد زایمان
درمان معمولاً شامل مصرف داروهای ضد افسردگی یا ضد اضطراب است. پزشک تعیین می کند که آیا فرد به دارو درمانی نیاز دارد یا خیر و این که کدام دارو با چه دوز برای فرد مناسب است. افرادی که در دوران شیردهی هستند باید به پزشک خود اطلاع دهند، زیرا برخی از درمان ها برای شیردهی بی خطر نیستند.
اگرچه شرایط سلامت روان پس از زایمان از جمله مشکلات شایع است اما بسیاری از زنان به دنبال درمان نیستند. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۱ انجام شد نشان داد که زنان سیاه‌پوست ۵۷ درصد کمتر از زنان سفیدپوست درمان افسردگی پس از زایمان را دریافت می‌کنند.
علل دیگر
ضربان قلب یک فرد به طور طبیعی در طول بارداری افزایش می‌یابد، بنابراین ضربان قلب سریع‌تر از حد معمول همیشه به معنای وجود یک مشکل جدی نیست. اما آریتمی زمانی است که قلب نامنظم بزند، ممکن است باعث نگرانی شود.
- فیبریلاسیون دهلیزی که باعث تپش نامنظم دو حفره بالایی قلب می‌شود یکی از دلایل مشکلات ریتم و تپش قلب در دوران بارداری است. مانیتور ضربان قلب با استفاده از هولتر ریتم و بررسی سابقه پزشکی همچنین آزمایش خون و اسکن تصویربرداری، ممکن است بتواند به پزشک در تشخیص اختلالات ریتم قلب کمک کند.
- انقباضات زودرس بطنی (PVCs) نیز ممکن است در دوران بارداری رخ دهد. این حالت زمانی رخ می دهد که ضربان قلب سریع رخ داده و باعث انقباض قلب زودتر از حد انتظار می شود. این موارد خطری برای جنین ندارند و خود به خود برطرف می شوند.
سایر علل بالقوه ضربان قلب نامنظم عبارتند از:
- قند خون پایین ناشی از مصرف داروهای دیابت یا گرسنگی
- کم آبی بدن
- عدم تعادل مواد مغذی یا سوء تغذیه
- بلوک قلبی
- مصرف برخی داروها و مواد، به ویژه محرک هایی مانند کافئین
- کم خونی
